Theo Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2022 do Vụ Kinh tế và Xã hội của Liên Hợp Quốc công bố, ngày 15/11/2022 dân số thế giới cán mốc 8 tỷ người. Cột mốc quan trọng này là lời kêu gọi khẩn thiết cho toàn nhân loại để cùng tìm kiếm những giải pháp giúp giải quyết những thách thức mà chúng ta đang phải đối mặt như tỉ lệ đói nghèo tăng, gây ra áp lực cho dịch vụ chăm sóc y tế, giáo dục, việc làm và an sinh xã hội,... Đặc biệt là tài nguyên thiên nhiên và môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hãy cùng SHEGAN tìm hiểu sự gia tăng dân số gây ra những tác động tiêu cực như thế nào nhé!
Nạn chặt phá rừng bừa bãi
Phá rừng là một trong những nguyên nhân gây ra nạn ô nhiễm môi sinh, mất cân bằng sinh thái, dẫn đến sự biến đổi khí hậu thất thường, bão lụt, lũ quét, lở đất và phát sinh nhiều loại dịch bệnh. Theo số liệu thống kê mới nhất của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), mỗi năm bình quân trên thế giới có khoảng 33 triệu hécta rừng bị phá vì nhiều mục đích khác nhau đã tạo ra hơn 1,5 tỷ tấn CO2 vào môi trường, chiếm đến 20% lượng khí thải nhân tạo gây hiệu ứng nhà kính làm nhiệt độ trái đất nóng lên.
Theo Cục Kiểm lâm - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nạn phá rừng là do áp lực về dân số tăng cơ học như di cư tự do ở các vùng có rừng.
Vì lợi ích trước mắt, người dân sinh sống ở khu vực có rừng đã phá rừng lấy đất canh tác, trồng cây công nghiệp có thu nhập cao hơn. Đặc biệt, nạn sang nhượng đất với giá cả từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng mỗi hécta diễn ra khá phổ biến. Một số địa phương đã cho phép xây dựng, triển khai dự án cải tạo rừng một cách ồ ạt nhưng không thực hiện đúng quy hoạch, không làm tốt công tác tuyên truyền, khiến người dân có tâm lý sợ hết đất và bao chiếm đất và phá rừng trái pháp luật.
2. Rác thải gia tăng
Trong những năm qua, do yêu cầu của sự nghiệp phát triển kinh tế, nhiều khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN) đã được hình thành. Những KCN, CCN đi vào hoạt động, thu hút số lượng lớn lao động từ các nơi đến tạo nên sự gia tăng dân số cơ học tại các khu vực này.
Mặt khác, do yêu cầu mưu sinh, nhiều lao động nông thôn di cư tự do ra các đô thị lớn khiến môi trường sống ở khu vực đô thị trở nên ngột ngạt, thiếu nước sạch sinh hoạt, ô nhiễm không khí, tiếng ồn do lượng phương tiện giao thông nhiều, đặc biệt là rác thải sinh hoạt gia tăng gây sức ép lớn về môi trường.
3. Gây sức ép lên dịch vụ chăm sóc sức khỏe và y tế
Quy mô dân số lớn, tốc độ tăng dân số cao đòi hỏi quy mô của hệ thống y tế (số bệnh viện, số giường bệnh, số y bác sĩ, trang thiết bị y tế,…) cũng phải phát triển với một tốc độ phù hợp để đảm bảo các hoạt động khám, chữa bệnh cho người dân. Dân số tăng nhanh vượt quá mức cung ứng sẽ dẫn đến dịch bệnh, thương tật, tử vong gia tăng, giảm sức lao động.
Hiện nay, ở những nước kém phát triển, điều kiện kinh tế khó khăn, khả năng dinh dưỡng hạn chế, tỷ lệ mắc bệnh tăng, đặc biệt là tỷ lệ suy dinh dưỡng cao. Dân số đông và tăng quá nhanh dẫn đến mật độ dân cư đông, vệ sinh môi trường không đảm bảo, ô nhiễm môi trường làm phát sinh bệnh tật và các loại bệnh truyền nhiễm gia tăng. Điều này gây áp lực lên hệ thống y tế.
4. Ảnh hướng đến vấn đề việc làm và an sinh xã hội
Vấn đề thất nghiệp tăng gần như tỷ lệ thuận với tốc độ gia tăng dân số, gây nên sức ép cho xã hội dẫn đến mất ổn định xã hội, kéo theo các tệ nạn xã hội gia tăng. Theo Tổng cục Thống kê, số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý III năm 2021 là hơn 1,7 triệu người, tăng 532,2 nghìn người so với quý trước và tăng 449,6 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý III năm 2021 là 3,98%, tăng 1,36 điểm phần trăm so với quý trước và tăng 1,25 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
Bên cạnh đó, dân số tăng tạo nên sức ép cho các chương trình an sinh xã hội, bảo trợ xã hội. Theo báo cáo của ILO năm 2021 cho biết, hiện nay chỉ có 47% dân số toàn cầu được bảo vệ hiệu quả bởi ít nhất một loại hình trợ cấp an sinh xã hội, trong khi còn 4,1 tỷ người (53%) hoàn toàn không được đảm bảo an ninh thu nhập từ hệ thống an sinh xã hội quốc gia.
Giữa các khu vực hiện tồn tại sự bất bình đẳng đáng kể về an sinh xã hội. Châu Âu và Trung Á là nơi có tỷ lệ bao phủ cao nhất, với 84% dân số được hưởng ít nhất một loại hình trợ cấp an sinh xã hội. Châu Mỹ cũng có tỷ lệ cao hơn mức trung bình toàn cầu, đạt 64,3%. Tỷ lệ này ở Châu Á và Thái Bình Dương là 44%, ở các quốc gia Ả-rập là 40%, ở châu Phi là 17,4%, cho thấy khoảng cách rõ rệt về phạm vi bao phủ.
Phần lớn trẻ em trên toàn thế giới vẫn chưa được hưởng các dịch vụ an sinh xã hội hiệu quả. Chỉ một phần tư trẻ em (26,4%) được hưởng một loại hình trợ cấp an sinh xã hội. Chỉ 45% phụ nữ mới sinh trên toàn thế giới được hưởng trợ cấp thai sản bằng tiền mặt. Chỉ một phần ba số người mang khuyết tật nặng trên thế giới (33,5%) được hưởng trợ cấp khuyết tật. Diện bao phủ của trợ cấp thất nghiệp thậm chí còn thấp hơn: chỉ 18,6% lao động thất nghiệp trên toàn thế giới được bảo vệ hiệu quả. Và mặc dù 77,5% người trên tuổi nghỉ hưu nhận được nhận trợ cấp hưu trí dưới dạng này hoặc dạng khác, nhưng vẫn còn sự chênh lệch lớn giữa các khu vực, giữa nông thôn và thành thị, giữa phụ nữ và nam giới.
Có thể thấy, gia tăng dân số đang gây sức ép nặng nề đến mọi mặt. Đặc biệt là môi trường trên toàn cầu. Diện tích Trái Đất hầu như không thay đổi nhưng số dân thì tăng gấp nhiều lần. Dân số tăng nhanh sẽ làm cho môi trường không đáp ứng được các nhu cầu cơ bản của con người.
Vì những tác động tiêu cực của vấn đề gia tăng dân số gây ra, các sản phẩm của SHEGAN cam kết sử dụng các nguyên vật liệu thiên nhiên, tránh gây ô nhiễm môi trường. Hãy cùng SHEGAN góp phần tạo nên một hành tinh xanh các bạn nhé!
Viết bình luận