Dịch bệnh COVID-19 đã khiến chúng ta – những con người đi qua đại dịch phải nhìn nhận lại các giá trị về cuộc sống. COVID-19 là thời điểm để nhắc nhở chúng ta tại sao cần phải theo đuổi một lối sống xanh, bền vững và khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần.
Để duy trì một lối sống khỏe mạnh đã đến lúc chúng ta cần tìm hiểu về xu hướng sống xanh được người Nhật ưa chuộng. Có nguồn gốc từ giáo lý Phật giáo, thuật ngữ “Mottainai” thể hiện sự nuối tiếc trước một đồ vật bị lãng phí. Thuật ngữ này nhấn mạnh niềm tin của người Nhật rằng mỗi đồ vật đều mang một câu chuyện riêng, một giá trị riêng, chính vì thế chúng ta cần nâng niu, gìn giữ và không để phí hoài những món đồ vật trong cuộc sống hằng ngày.
1. Mottainai - Nghệ thuật không lãng phí
Từ “Mottainai” trong tiếng Nhật được sử dụng để bày tỏ sự tiếc nuối khi tài nguyên hoặc vật sở hữu bị lãng phí. Nó được dịch thoáng nghĩa hơn "thật là lãng phí" và mô tả thái độ cố gắng tránh lãng phí nhiều nhất có thể. Bắt nguồn từ triết lý Phật giáo Nhật Bản, chúng ta nên tôn trọng và cảm thấy biết ơn to lớn đối với thế giới của chúng ta và tất cả các nguồn lực mà nó mang lại.. Một số người nói rằng nó cũng có mối liên hệ với niềm tin của Thần đạo rằng các đồ vật có linh hồn và do đó cần được đối xử với sự tôn trọng. Và cách tốt nhất để thể hiện sự tôn trọng là không lãng phí chúng.
Bên cạnh việc là một ý tưởng tâm linh, Mottainai còn có ý nghĩa thực tế rõ ràng. Từ việc không để lại dù chỉ một hạt cơm trong đĩa, sử dụng tất cả các bộ phận của động vật hoặc thực vật để nấu ăn, sửa chữa quần áo thay vì mua đồ mới, sử dụng lại và tận dụng các đồ vật cũ và tạo cho chúng cuộc sống mới để tiếp tục sử dụng công nghệ cũ hơn trong khi chúng vẫn còn thay vì nâng cấp, có hàng triệu cách chúng ta có thể làm để đảm bảo chúng ta đang sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả nhất có thể.
Nếu bạn đang nghĩ rằng Mottainai rất giống với những ý tưởng môi trường hiện đại, thì tất nhiên bạn đã đúng. Cắt giảm chất thải, tôn trọng tài nguyên của Trái đất và cố gắng sống bền vững là trọng tâm của cuộc sống thân thiện với môi trường. Không phải ngẫu nhiên mà phong trào môi trường đã phát hiện ra khái niệm Mottainai từ nhiều năm trước, vì nó hoàn toàn tương ứng với ba R là giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế, thêm một R thứ 4 - tôn trọng.
2. Cách thực hành Mottainai trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta
Một cách để sử dụng Mottainai trong cuộc sống của chúng ta là thay đổi thái độ của chúng ta về tài sản vật chất.
Chúng ta đừng bao giờ quên chúng đã ra đời như thế nào. Đó là cần tài nguyên thiên nhiên, năng lượng, vải và vật liệu, và sức lao động của con người để tạo ra mặt hàng đó. Rằng không chỉ chúng tôi phải trả giá cho điều đó - môi trường và những người khác cũng vậy.
Ngoài ra, hãy sử dụng Mottainai để suy nghĩ về các sản phẩm và mặt hàng theo vòng đời của chúng và cố gắng mở rộng chúng nhiều nhất có thể. Lấy ví dụ như một chiếc áo phông. Mua một sản phẩm chất lượng được tạo ra một cách hợp lý và bền vững. Chỉ mua nó nếu bạn thực sự cần và yêu thích nó. Mặc nó nhiều như bạn có thể. Nếu vì lý do nào đó, bạn không mặc nó thường xuyên nhưng nó vẫn ở trong tình trạng tốt, hãy tặng nó cho người có thể sử dụng nó nhiều hơn (bán nó, tặng cho bạn bè hoặc một cửa hàng từ thiện). Nếu nó không thể được tặng hoặc bán, hãy mặc nó ở nhà. Nếu nó không thể mặc được nữa, hãy làm giẻ lau bếp ra khỏi nó. Sử dụng mọi thứ đến hết tuổi thọ của nó.
Tiết kiệm thức ăn, tiết kiệm vật liệu, tiết kiệm năng lượng… không chỉ vì mục đích chi phí sinh hoạt mà còn vì một môi trường xanh, sạch và đẹp. Đó chính là mục tiêu mà Nhật và các nước cùng hướng tới khi thực hiện Mottainai.
Mottainai không chỉ là triết lý sống, mà nó còn giúp xây dựng tư duy hướng đến lối sống bền vững từ những điều nhỏ nhất. Dù vậy, đây chỉ mới là tiền đề cho kế hoạch sống bền vững.
Với người Nhật, Mottainai không phải là kêu gọi mọi người sống kham khổ hay keo kiệt mà là sống tiết kiệm hợp lý nhằm giảm chi phí sinh hoạt cũng như bảo vệ môi trường. Mottainai cũng là mục tiêu 3R (Reduce: giảm rác thải/ Reuse: Tái sử dụng/ Recycle: Tái chế nguyên vật liệu) mà các nước trên thế giới cùng hướng tới ở hiện tại và cả tương lai.
Đây không phải là một sự trùng hợp, mà đó là thông điệp từ SHEGAN muốn gửi đến các bạn về Mottainai. Mottainai có thể là một truyền thống lâu đời của Nhật Bản, nhưng nó cũng là chìa khóa cho tương lai của chúng ta. Mỗi chúng ta là một công dân toàn cầu, cùng nhau thực hiện lối sống “Mottainai” là bạn đã chung tay bảo vệ môi trường xanh cho bạn và cho cộng đồng!
Viết bình luận