TS.BS Lê Văn Hiền

Tiến sĩ, Bác sĩ

Phòng khám Sản phụ khoa Hiền Đức

Xem hổ sơ

Xô thơm là gì? Công dụng và cách sử dụng hiệu quả nhất

22 Tháng 04, 2025 0 Bình luận

Cây xô thơm không chỉ là một loại gia vị phổ biến trong ẩm thực mà còn được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe và làm đẹp. Từ việc hỗ trợ tiêu hóa, giảm căng thẳng, cải thiện giấc ngủ đến cải thiện làn da, xô thơm ngày càng được ưa chuộng trong đời sống. Hãy cùng SHeGAN khám phá cách sử dụng xô thơm hiệu quả để tận dụng tối đa những lợi ích mà loại thảo mộc này mang lại!

1. Cây xô thơm là gì?

Cây xô thơm (Salvia officinalis), còn được gọi là "sage" trong tiếng Anh, một loại cây bụi thường xanh thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae). Cây có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải, nhưng ngày nay được trồng rộng rãi trên khắp thế giới. Xô thơm có lá màu xám xanh, hoa màu tím hoặc xanh lam và có mùi thơm đặc trưng, dễ chịu.

Loại thảo dược này có hương vị nồng ấm, pha chút đắng và man mát, vì thế nó được sử dụng làm hương liệu trong nhiều nền ẩm thực của quốc gia. Bên cạnh đó, từ thời xa xưa, xô thơm (Sage) đã được con người xem như một loại thảo mộc quý, có tác dụng chữa bệnh.Từ xa xưa, xô thơm đã được sử dụng trong y học cổ truyền và ẩm thực nhờ những đặc tính có lợi cho sức khỏe và hương vị độc đáo.

Cây xô thơm là gì

Cây xô thơm là gì

=> Xem thêm: Hoa nhài có tác dụng gì? Lợi ích, đối tượng và cách sử dụng

2. Công dụng tuyệt vời của cây xô thơm

Xô thơm chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học, bao gồm tinh dầu, flavonoid, axit phenolic và các chất chống oxy hóa. Nhờ đó, xô thơm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và được ứng dụng rộng rãi trong đời sống:

2.1 Đối với sức khỏe con người

Cải thiện trí nhớ và chức năng não: Thử nghiệm trong phòng thí nghiệm đã cho thấy, các loại tinh dầu được chiết xuất từ cây xô thơm có khả năng ức chế 46% AChE (gây suy giảm chất dẫn truyền thần kinh). Đồng thời, chiết xuất thảo dược của nó cũng có thể bảo vệ các tế bào não khỏi tác động của sự tích tụ cholesterol và viêm (tiểu thể amyloid – β).
Giảm nguy cơ ung thư: Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy Acid Ursolic trong cây xô thơm, nó ngăn chặn một cách hiệu quả sự xâm lấn, di căn (lây lan) và sự xâm chiếm của các tế bào ung thư hắc tố ác tính.Các Diterpenoids, Sesquiterpen, v.v.. được phân lập từ rễ của cây xô thơm cho thấy tác dụng chống ung thư trên các tế bào ung thư gan và ruột kết.
Ổn định đường huyết: Một số nghiên cứu cho thấy xô thơm có thể giúp cải thiện độ nhạy insulin và ổn định đường huyết ở người mắc bệnh tiểu đường type 2.
Cải thiện sức khoẻ răng miệng: Xô thơm có thể bảo vệ răng hiệu quả khỏi các rối loạn nha khoa cấp tính và mãn tính, cả ở trẻ em và người lớn tác dụng kháng khuẩn và ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn làm hỏng thực phẩm, bao gồm các loài như Bacillus subtilis và Enterobacter cloacae.
Cải thiện giấc ngủ: Tinh dầu xô thơm có thể mang lại cảm giác êm dịu, giúp dễ đi vào giấc ngủ hơn.

Ngoài những công dụng trên, xô thưm còn được biết đến với một số công dụng khác như: tăng cường lưu thông máu, thanh lọc và thải độc cơ thể, giảm cholesterol xấu,...

2.2 Công dụng với làn da

Thúc đẩy sản xuất collagen: Collagen là một loại protein quan trọng, giúp duy trì cấu trúc và độ đàn hồi của da. Tuy nhiên, theo thời gian, quá trình sản xuất collagen trong cơ thể suy giảm, dẫn đến tình trạng da chảy xệ và xuất hiện nếp nhăn. Cây xô thơm chứa các hợp chất có khả năng hỗ trợ tổng hợp collagen, góp phần giữ cho làn da săn chắc và đàn hồi.
Hỗ trợ giảm viêm: Với đặc tính chống viêm mạnh mẽ, cây xô thơm giúp làm dịu làn da bị kích ứng, đồng thời hạn chế tình trạng viêm nhiễm. Nhờ đó, không chỉ giúp da trông khỏe mạnh hơn mà còn bảo vệ collagen và elastin khỏi tác động tiêu cực do viêm gây ra.
Chống lão hóa: Theo nhiều nghiên cứu, xô thơm có chứa hợp chất Sclareol, có khả năng ức chế tổn thương do tia UVB gây ra cho làn da. Từ đó, giúp phục hồi độ dày biểu bì và cải thiện nếp nhăn bằng cách tăng cường sự tăng sinh tế bào.
Cung cấp độ ẩm và nuôi dưỡng da: Cây xô thơm chứa dồi dào vitamin A và C – hai dưỡng chất quan trọng giúp duy trì làn da mềm mại và căng mướt. Vitamin A hỗ trợ điều tiết lượng bã nhờn, giữ cho da luôn ẩm mịn, trong khi vitamin C thúc đẩy quá trình cấp nước và củng cố hàng rào bảo vệ tự nhiên của da. Sự kết hợp này giúp làn da luôn được nuôi dưỡng và khỏe mạnh.

Thúc đẩy sản xuất collagen

2.3 Trong ẩm thực

Tạo hương vị cho món ăn: Xô thơm có hương vị thơm nồng, hơi cay và có chút đắng, thường được sử dụng để làm gia vị cho các món thịt, cá, gia cầm, rau củ và súp.
Làm trà thảo dược: Lá xô thơm có thể được dùng để pha trà, mang lại thức uống thơm ngon và tốt cho sức khỏe.
Sử dụng trong các món tráng miệng: Xô thơm có thể được sử dụng để tạo hương vị cho các món tráng miệng như bánh, kem và đồ uống. Ví dụ như: kem lá xô thơm và mật ong, bánh quy, bánh hạnh nhân, cocktail,...

Công dụng tuyệt vời của cây xô thơm

Công dụng tuyệt vời của cây xô thơm

=> Xem thêm: Butylene glycol là gì? Đặc điểm và vai trò trong mỹ phẩm

3. Cách ứng dụng cây xô thơm

Có nhiều cách để sử dụng cây xô thơm, tùy thuộc vào mục đích sử dụng:

3.1 Ứng dụng trong nấu ăn

Nhờ sở hữu hương vị và mùi thơm đặc trưng, cây xô thơm còn được sử dụng làm hương vị cho nhiều món ăn của nền ẩm thực một số quốc gia trên thế giới. Thêm lá xô thơm tươi hoặc khô vào các món thịt như thịt lợn, thịt gà và cá để tăng hương vị. Cây xô thơm kết hợp tốt với các món nướng. Ở Italy, sage được sử dụng làm nguyên liệu cho món nước sốt cà chua hay những món mì ống. Tại Pháp, nó được những đầu bếp sử dụng trong những món xúc xích. Trong khi đó, ở Canada và Hoa Kỳ thì sage được sử dụng nhiều trong những món ăn của Lễ Tạ Ơn.

Ứng dụng trong nấu ăn

Ứng dụng trong nấu ăn

Ngoài ra, lá xô thơm tươi có thể được thái nhỏ và thêm vào salad để tạo điểm nhấn hương vị. Hãm lá xô thơm khô trong nước sôi để pha trà. Trà xô thơm có hương vị dễ chịu và có thể giúp thư giãn.

3.2 Ứng dụng trong sức khoẻ

Xô thơm khô được sử dụng để hãm trà. Trà xô thơm có tác dụng tương tự Metformin trong cơ thể và có thể hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường loại 2. Việc tiêu thụ khoảng 300 ml trà xô thơm hai lần mỗi ngày giúp tăng cường hàm lượng chất chống oxy hóa, từ đó bảo vệ gan và tim khỏi những tổn thương do căng thẳng hóa học liên quan đến bệnh tiểu đường.

Trà xô thơm

Trà xô thơm

Ngoài ra, cây xô thơm (Sage) là một phần nguyên liệu không thể thiếu để điều chế thuốc chữa một số bệnh. Đồng thời, dầu hạt của loại cây này chứa acid béo omega-3, omega-6 và omega-9 (chứa 20% gamma linoleic acid, gọi tắt là GLA) giúp phát triển trí não và bảo vệ hệ tim mạch.

3.3 Ứng dụng trong làm đẹp

Nhờ vào khả năng chống oxy hoá, giảm viêm, dưỡng ẩm, kích thích sản xuất collagen,...xô thơm được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực làm đẹp, một số ứng dụng trong lĩnh vực làm đẹp:

Dầu ngâm cây xô thơm: Sử dụng dầu ngâm cây xô thơm như một loại kem dưỡng ẩm. Nhẹ nhàng massage một vài giọt vào các vùng có nếp nhăn và vết chân chim trên khuôn mặt.
Mặt nạ cây xô thơm: Trộn lá xô thơm khô với mật ong và sữa chua để tạo thành mặt nạ trẻ hóa. Đắp lên mặt và để trong 15-20 phút trước khi rửa sạch.
Tinh dầu xô thơm: Thêm vài giọt tinh dầu xô thơm vào loại kem dưỡng ẩm hoặc huyết thanh yêu thích của bạn để tăng cường hiệu quả chống lão hóa.

4. Lưu ý khi sử dụng cây xô thơm

Mặc dù xô thơm mang lại nhiều lợi ích, bạn cũng cần lưu ý một số điều sau:

Không dùng cho người bị động kinh: Xô thơm có thể làm tăng nguy cơ co giật.
Không dùng quá liều: Sử dụng quá nhiều xô thơm có thể gây ra các tác dụng phụ như chóng mặt, buồn nôn và khó thở.
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào hoặc đang dùng thuốc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng xô thơm.

Xô thơm không chỉ là gia vị phổ biến mà còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ giàu chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất. Được ứng dụng trong chăm sóc da, tóc nhờ đặc tính kháng khuẩn, kiểm soát dầu và làm dịu kích ứng. Xô thơm là một nguyên liệu tự nhiên đa công dụng, mang đến giải pháp chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Hiểu được những công dụng tuyệt vời của xô thơm, SHeGAN đã ứng dụng thành phần này vào dòng sản phẩm Serum khử mùi ngừa thâm nách và chân SHeGAN. Với chiết xuất tự nhiên, sản phẩm không chỉ giúp kiểm soát mồ hôi, khử mùi hiệu quả mà còn hỗ trợ làm sáng vùng da dưới cánh tay và bàn chân, mang lại cảm giác tự tin suốt cả ngày.

SHeGAN - Mỹ phẩm thuần chay cao cấp có nguồn gốc từ thiên nhiên
Sản phẩm của SHeGAN được sản xuất tại nhà máy đạt tiêu chuẩn FDA của Hoa Kỳ và cGMP của Bộ Y Tế.