TS.BS Lê Văn Hiền

Tiến sĩ, Bác sĩ

Phòng khám Sản phụ khoa Hiền Đức

Xem hổ sơ

Cỏ xạ hương có tác dụng gì? Công dụng, Cách sử dụng, Lưu ý

29 Tháng 03, 2025 0 Bình luận

Cỏ xạ hương không chỉ là một loại thảo mộc quen thuộc trong y học mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và làn da. Nhờ đặc tính kháng viêm, chống oxy hóa mạnh mẽ, xạ hương giúp hỗ trợ hô hấp, cải thiện tiêu hóa và đặc biệt là làm mờ thâm, tái tạo làn da. Cùng SHeGAN khám phá cách kết hợp tinh dầu cỏ xạ hương để đạt hiệu quả dưỡng da tối ưu!

1. Đặc điểm và thành phần của cỏ xạ hương

Cỏ xạ hương (Thymus vulgaris) là một loại cây thảo dược thuộc họ Lamiaceae, thường được sử dụng trong ẩm thực và y học. Cỏ xạ hương là loại cây bụi, mọc cao khoảng 30 - 70 cm. Thân cây thường có màu xanh lục, nhánh nhỏ và mọc lan rộng. Lá cỏ xạ hương rất nhỏ, ngắn, hình mũi mác, dài 5 - 9 mm. Mép lá cuốn lại và có lớp lông ở dưới và có mùi thơm đặc trưng, do chứa nhiều tinh dầu. Thường ra hoa vào tháng 6 - 10, hoa nhỏ có màu tím nhạt hoặc trắng hồng, mọc theo chùm tại đầu cành. Hoa của cây xạ hương không chỉ đẹp mà còn thu hút nhiều loại côn trùng thụ phấn.

Cỏ xạ hương thích hợp với khí hậu ôn đới, vốn bắt nguồn từ miền Nam châu Âu hay vùng phía Tây Địa Trung Hải và ở miền Nam nước Ý. Cỏ xạ hương là loài cây ưa khí hậu ôn đới, mọc nhiều ở những vách núi cheo lao. Dần dần, nó được du nhập vào nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Với điều kiện thời tiết phù hợp, Tam Đảo (Vĩnh Phúc) và Sapa (Lào Cai) là nơi phân bố chính của loài thảo mộc này ở nước ta.

Đặc điểm và thành phần của cỏ xạ hương

Đặc điểm và thành phần của cỏ xạ hương

Thành phần dinh dưỡng của cỏ xạ hương

Thành phần dinh dưỡng trong 100g lá xạ hương gồm:

65.11g nước;
101 calo;
5.56g chất đạm;
1.68g chất béo;
160.1 mg vitamin C;
0.348 mg vitamin B6;
24.45g carbohydrate;
405 mg canxi;
17.45 mg sắt;
140 mg magie;
609 mg kali.

Với những dưỡng chất này, cỏ xạ hương là một loại thảo mộc có lợi cho sức khỏe, giúp cải thiện hệ miễn dịch, tăng cường chức năng tiêu hóa và hỗ trợ làm đẹp da.

=> Xem thêm: Tác dụng của tinh dầu bạc hà trong sức khỏe và làm đẹp

2. Cỏ xạ hương có tác dụng gì?

Trong y học cổ truyền, cỏ xạ hương có vị cay, tính ấm, có tác dụng giảm đau, trừ mủ, tiêu nhọt, thúc thai sản... Khoa học hiện đại tìm ra nhiều hơn những công dụng của cỏ xạ hương như: giảm ho, kháng viêm, chống khuẩn mạnh mẽ, cải thiện hệ miễn dịch của cơ thể,...

2.1 Tác dụng của xạ hương theo Đông Y

Trong Đông Y, cỏ xạ hương được coi là một vị thuốc quý với các tác dụng chính:

Giải độc, kháng viêm: Cỏ xạ hương giúp thanh lọc cơ thể, giảm viêm nhiễm và hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp.
Hỗ trợ tiêu hóa: Cỏ xạ hương có khả năng kích thích tiêu hóa, giảm cảm giác đầy bụng và khó tiêu.
Tăng cường sức đề kháng: Sử dụng cỏ xạ hương thường xuyên giúp nâng cao hệ miễn dịch, phòng ngừa bệnh tật.
Ngoài ra, theo y học cổ truyền, xạ hương còn có tác dụng giảm đau, trừ mủ, tiêu nhọt và thúc thai sản

2.2 Tác dụng của xạ hương theo Y học hiện đại

Y học hiện đại cũng đã chứng minh nhiều lợi ích của cỏ xạ hương:

Kháng khuẩn: Nghiên cứu cho thấy tinh dầu cỏ xạ hương có khả năng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn và virus gây bệnh. Tinh dầu chiết xuất từ cỏ Xạ hương có nhiều hoạt tính chống lại các loại vi khuẩn và nấm khác nhau. Trước tiên, nó thể hiện hoạt động kháng khuẩn mạnh mẽ chống lại nhiều loại vi khuẩn khác nhau. Tác dụng kháng khuẩn liên quan đến khả năng xuyên qua màng tế bào, gây tổn thương các thành phần nội bào, gây chết vi khuẩn.
Hiệu quả trong việc điều trị mụn trứng cá: Một nghiên cứu cho thấy cồn thuốc cỏ xạ hương có thể hiệu quả hơn benzoyl peroxide trong việc điều trị mụn.
Xua đuổi côn trùng: Hoạt chất thymol trong cỏ xạ hương được sử dụng làm nguyên liệu thành phần sản xuất các loại thuốc trừ sâu. Các sản phẩm này cho thấy hiệu quả tác dụng không chỉ trong việc tiêu diệt vi khuẩn, virus mà còn có tác động lên chuột và các loài động vật gây hại khác.
Chống oxy hóa: Các chất chống oxy hóa có trong cỏ xạ hương giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do gốc tự do. Các nghiên cứu trên động vật và trong ống nghiệm cho thấy tinh dầu cỏ xạ hương và thymol có các hoạt động chống oxy hóa mạnh. Nó còn giúp bảo vệ hồng cầu khỏi tác động có hại của các chất oxy hóa.
Diệt nấm mốc: Tinh dầu cỏ xạ hương có khả năng loại bỏ sự hình thành và phát triển của nấm mốc.... Một nghiên cứu cho thấy cỏ xạ hương có thể được sử dụng như một chất khử trùng để diệt vi khuẩn và nấm trong nhà.
Sát trùng: Cỏ xạ hương có tính chất sát trùng và chống nấm, thường được sử dụng trong nước súc miệng và các sản phẩm khử mùi.

=> Xem thêm: Cây lưu ly là gì? Công dụng, Liều dùng và Cách sử dụng

3. Cách sử dụng cỏ xạ hương tốt nhất

Pha trà xạ hương

Pha trà cỏ xạ hương là một cách đơn giản để tận dụng lợi ích của loại thảo dược này.

Cách thực hiện: Đun sôi nước sau đó cho lá cỏ xạ hương vào cốc và đổ nước sôi lên trên. Để ngâm trong khoảng 5-10 phút và lọc bỏ lá và thưởng thức. Bạn có thể thêm mật ong hoặc chanh để tăng hương vị và sử dụng.

Pha trà xạ hương

Pha trà xạ hương

Sử dụng tinh dầu cỏ xạ hương

Tinh dầu cỏ xạ hương có nhiều ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày.

Cách sử dụng:

Aromatherapy: Nhỏ vài giọt tinh dầu cỏ xạ hương vào máy khuếch tán để tạo không khí thư giãn.
Massage: Pha loãng tinh dầu với dầu nền (như dầu dừa hoặc dầu oliu) và massage lên cơ thể để giảm căng thẳng.

Dùng trong ẩm thực

Cỏ xạ hương có thể được sử dụng như một gia vị trong các món ăn. Ví dụ như: Rắc cỏ xạ hương lên thịt trước khi nướng hoặc xào để tăng hương vị. Thêm cỏ xạ hương vào súp hoặc nước sốt để làm phong phú thêm hương vị.

Sử dụng trong sản phẩm làm đẹp

Cỏ xạ hương có thể được thêm vào các sản phẩm chăm sóc da để nâng cao hiệu quả làm đẹp.

Mặt nạ tự nhiên: Pha trộn bột cỏ xạ hương với mật ong hoặc yogurt để tạo mặt nạ giúp làm sáng da.
Kết hợp vào các serum: sử dụng cỏ xạ hương với một địn lượng nhất định kết hợp với các thành phần khác để tăng hiệu quả của sản phẩm.

4. Một số bài thuốc từ cỏ xạ hương

Chữa chứng bong gân vùng eo lưng

Sử dụng dịch chích xạ hương 0,2% tiêm vào vùng bị đau.
Liệu trình - Tiêm 1 lần/tuần, 2-4 ml/lần. Một liệu trình kéo dài 2 tuần.

Bệnh bạch điến phong

Sử dụng dịch chích xạ hương 0,4% chích vào vùng bị bệnh.
Lượng dùng tùy theo kích thước vùng bệnh, mỗi tuần chích 2 lần. Một liệu trình kéo dài tối đa 3 tháng.

Đối với bệnh mạch vành

Cách 1: Viên ngậm

Sử dụng xạ hương nhân tạo bào chế với lactose để làm thành viên ngậm dùng trị đau thắt ngực.
Thống kê 160 ca sử dụng viên ngậm xạ hương: khoảng 119 ca (74,4%) bắt đầu có tác dụng mạnh như nitroglycerin, 27 ca (16,9%) có tác dụng chậm hơn và số còn lại không có tác dụng. Một số trường hợp cần dùng hơn 1 viên để có hiệu quả.
Tác dụng phụ - nôn nhẹ nhưng không gây đau đầu, chóng mặt hay thay đổi mạch và huyết áp.

Cách 2: Chế xạ hương ceton (muscone) thành thuốc phun sương hoặc ngậm để trị đau thắt ngực và bệnh mạch vành.

Cách 3: Kết hợp xạ hương, nha đam và bạch chỉ làm thành cao dán. Dán 2 miếng ở vùng đau trước tim và huyệt Tâm du, mỗi ngày 1 lần.

5. Lưu ý khi sử dụng cỏ xạ hương

Mặc dù cỏ xạ hương an toàn cho hầu hết mọi người, nhưng cần thận trọng.

Nên kiểm tra phản ứng dị ứng trước khi dùng cỏ xạ hương lần đầu.
Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Không dùng quá liều cỏ xạ hương để tránh kích ứng tiêu hóa.

Cỏ xạ hương không chỉ là một vị thuốc quý mà còn có công dụng làm đẹp da hiệu quả. Với đặc tính kháng viêm, tái tạo tế bào và làm sáng da, xạ hương được ứng dụng rộng rãi trong y học và mỹ phẩm.

Serum khử mùi ngừa thâm nách và chân SHeGAN là sự kết hợp hoàn hảo giữa tinh dầu cỏ xạ hương và các thành phần thiên nhiên lành tính, mang đến khả năng khử mùi suốt 24 giờ, giữ vùng da dưới cánh tay và bàn chân luôn khô thoáng mà không gây bết dính. Không chỉ giúp loại bỏ vi khuẩn, sản phẩm còn hỗ trợ cải thiện sắc tố da, làm mờ thâm sạm, mang lại làn da đều màu và mịn màng hơn.

SHeGAN - Mỹ phẩm thuần chay cao cấp có nguồn gốc từ thiên nhiên
Sản phẩm của SHeGAN được sản xuất tại nhà máy đạt tiêu chuẩn FDA của Hoa Kỳ và cGMP của Bộ Y Tế.